De eerste generatie
Begin november 1915 begint Hendrik Jongsma samen met Duttje Jongsma – Stegenga op de
Van Swinderenstraat 30 (toen nog Harichsterzijde) een winkeltje in onder andere rookwaren, borstelwaren, schrijfbehoeften en huishoudelijk artikelen. Hendrik was niet afkomstig uit het winkeliers vak. Hij had een loopbaan achter de rug als 1e botermaker op de zuivelfabriek. Toen hij vanwege bezuinigingen ontslagen werd, besloot het echtpaar het winkeltje op te starten. De winkel had een oppervlakte van 12m2. Het was in die begin periode vooral het goede koopmanschap van Duttje en de verkoopactiviteit van Hendrik die de zaak draaiende hielden. Hendrik ging elke dag met de hondenkar de boer op en maakte daarbij lange dagen.
Tevens ging hij regelmatig op een fiets met hondenkar voor inkopen naar Leeuwarden. Ondertussen werkte Duttje hard in de winkel. Achter de ramen kwamen planken, deze deden dienst als etalage.
In 1929 werd een achterkamer die eerst nog als opslag diende, omgebouwd naar winkelruimte. Alles werd onderhanden genomen en omgebouwd, zo ontstond een echte winkel. Bij de opening kwam op de betonnen gevelbalk achter glas de naam “De Goedkoope Bazar” te staan.
verbouwing in 1929 als schilderij.
De tweede generatie
Tijdens de tweede wereld oorlog kocht Hendrik Jongsma een meubelzaak aan, gelegen nabij de eigen winkel. Na de oorlog werd dat pand ingericht als Jongsma’s meubelhuis. Hendrik ging verder in de meubelzaak, deze meubelzaak (Jongsma & ZN totaal wonen) bestaat overigens nog steeds en is gevestigd aan de Van Swinderenstraat 20. Zoon Johannes Jongsma kreeg ondertussen het beheer over de geschenkenwinkel. Johannes begon zijn loopbaan eerder als bakkersknecht. Hij werkte bij Bakkerij de Jong in Idskenhuizen en bij Bakkerij de Boer aan de van Swinderenstraat in Balk. In 1948 nam hij de winkel van zijn vader over. De winkel kreeg de naam Jongsma’s Bazar en deze runde hij samen met zijn vrouw Antje Jongsma – Bakker. Johannes bleek evenals zijn vader een nuchtere en vooral zakelijke kijk op het winkeliers vak te hebben en dat hielp bij de verdere groei van de zaak.
In 1955 werd onder zijn leiding de winkel verbouwd. Tijdens die verbouwing had hij een noodwinkel op de kade bij de Luts en een magazijn op van Swinderenstraat 38. Daar hadden Hendrik en Duttje hun meubelwerkplaats met stoffeerderij en tevens woonden ze daar. Het krantenartikel wat hier onderstaat komt uit de krant van 1955. Daarin is te lezen hoe ingrijpend de verbouwing was en welke ondernemers hebben meegewerkt. In die tijd was een telefoon nummer eenvoudig te onthouden.Het telefoonnummer van de winkel was nr. 72.
In 1966 werd het naburige pand op de van Swinderenstraat 31 gekocht van de familie Hettinga en daarmee werd de winkel 100m2 groter. Inmiddels was dochter Ine bij haar vader in de zaak gaan werken. Vanaf haar 16e jaar groeide ze op in het winkeliers vak en dat bracht haar later tot de overname van de winkel.
De derde generatie
De overname van de winkel door Ine de Vries – Jongsma was in 1980, dit deed ze samen met haar man Wabe de Vries. Wabe was al na zijn dienstplicht in 1972 werkzaam in de winkel. Voor hem was de keus om de winkel over te nemen een ommezwaai in zijn leven. Hij had een technische opleiding gedaan en was werkzaam als smid. Zijn technische kennis kwam echter goed van pas in de winkel. De naam van de winkel was nog J. Jongsma’s Geschenkenhuis, deze is toen aangepast naar Jongsma’s Geschenkenhuis. In 1987 is de winkel grondig verbouwd. Het pand werd van binnen en van buiten onder de loep genomen en er werd nog eens 50m2 bij aangetrokken. De extra ruimte kwam door de portiek en een gedeelte van het magazijn bij de winkel te trekken. De zaak werd voorzien van moderne kleuren, er kwamen gedeeltelijk nieuwe stellingen en de opzet werd aangepast waardoor een geheel eigentijdse zaak ontstond. Er werd tijdens de grote verbouwing getracht zoveel mogelijk de winkel open te houden. Dat lukte, uiteindelijk is de winkel een paar dagen dicht geweest. De tegelmotieven op de beide (huidige) stoepen werden ontworpen door Ine de Vries – Jongsma en gemaakt van tegeltjes die uit de originele stoep kwamen van 1915. De collectie was inmiddels behoorlijk uitgebreid. Er werden onder andere cadeauartikelen, speelgoed, huishoudelijke artikelen, porselein en aardewerk, lederwaren, sieraden, tuinmeubelen, schrijfartikelen, en kinderboeken verkocht.
De vierde generatie
In 2003 werd Josha de Vries, zoon van Wabe de Vries en Ine de Vries – Jongsma, mede-eigenaar van de winkel. De 4e generatie alweer. Josha werkte al in de winkel vanaf zijn 12e jaar (1992), maar toen nog vooral tijdens de vakanties. Halverwege 2005 is Het Geschenkenhuis officieel verkooppunt geworden van sc Heerenveen merchandise. In 2010 is de winkel grondig aangepakt. Er werd nieuwe vloerbedekking gelegd, geverfd en een grote nieuw toonbank neergezet. De nieuwe vloerbedekking werd wederom geleverd en gelegd door Jongsma & zn totaal wonen Balk. Bij alle voorgaande verbouwingen was dat ook het geval. De collectie werd aangepast en de winkel compleet opnieuw ingedeeld. Het speelgoed had daarbij meer ruimte gekregen. Daarmee was en is de winkel weer helemaal bijtijds.
De manier van artikelen bestellen is de afgelopen periode behoorlijk veranderd. Zo werd er begin deze eeuw veel met de fax en per telefoon besteld. Later kwam er een speciale modem met een leespen eraan waarmee de streepjescodes werden gescand. Tevens kwamen er veel vertegenwoordigers langs. De laatste jaren is dat steeds minder het geval. De handel is sneller en uiteraard moet er sneller geleverd worden. Vertegenwoordigers komen minder langs. Met de tablet erbij kan er tegenwoordig direct in het voorraad systeem van leveranciers gekeken worden.
In 2013 is een nieuwe naam op de gevel gekomen: Het Geschenkenhuis. Een nieuwe naam, maar nog steeds herkenbaar voor iedereen. In 2015 is de gevel opgeknapt en zijn deornamenten, kozijnen en muurankers geverfd.
In maart 2015 is er een DHL Parcelshop geopend in Het Geschenkenhuis. Met deze extra voorziening kunnen klanten makkelijk, snel en goedkoop pakketten versturen. Meer informatie op:
https://www.hetgeschenkenhuis.nl/dhl-parcelshop-bij-het-geschenkenhuis-geopend/
Maren en Jorik de Vries, de kinderen van Josha de Vries en Dorien de Vries – Hofstede lopen inmiddels ook in de winkel rond. Deze ‘5e generatie’ helpt op hun eigen manier al dapper mee. Zo wordt er kassawerk gedaan en vinden ze prijsjes plakken een leuke bezigheid. Zomers hebben ze tijdens de braderieën in Balk een eigen winkel met cupcakes die ze zelf maken en verkopen. Tevens gaan ze regelmatig mee naar de oud papier container. En dat gebeurt op geheel eigen wijze getuige dit verslag van Omrop Fryslan: http://www.omropfryslan.nl/utstjoering/hea-fan-28-novimber-2014-1820
Op 8 november 2015 is het 100 jarig jubileum van Het Geschenkenhuis. Een bijzondere mijlpaal.
